هرچند آمار ابتدایی رسمی کرونا در ایران به ابتلای چند هزار بیمار و حدود چند صد مرگ در نتیجه بیماری اشاره دارد، ولی تاملی در مجموعه شواهد و تخمین‌هایی از راه‌های مختلف ما را به تخمین عددی در حد چند ده هزار مبتلا در کشور می‌رساند. تفاوت آمارهای رسمی با شرایط واقعی تنها منحصر به ایران نیست و آمار شیوع جهانی بیماری نیز به همین صورت بسیار کمتر از واقعیت به نظر می‌رسد. البته با بالا گرفتن موارد مرگ و میر در هفته‌های آینده انتظار رشد سریع در آمار رسمی می‌رود. امید کنترل بیماری در چند کشور آلوده به سرعت رو به افول است و بنا به نظر گروهی از متخصصین برجسته اپیدمی شناسی، انتظار می‌رود کرونا به یک اپیدمی جهانی تبدیل شود. به این ترتیب ممکن است بیماری بخش عمده‌ای از جمعیت دنیا را درگیر کند. خوشبختانه احتمال مرگ در اثر کرونا چندان بالا نیست (حدود ۲ درصد) و بیشتر موارد مثل سرماخوردگی می‌گذرند. با این وجود در صورت شیوع جهانی بیماری مرگ میلیون‌ها نفر در طول سال آینده دور از ذهن نیست.
شرایط محتمل پیش رو پاسخ مناسبی از سوی شهروندان، خانواده‌ها، مراکز بهداشتی و سیاست‌گذاران می‌طلبد و شناخت نقشی که هرکدام از این گروه‌ها می‌توانند در مقابله با بیماری داشته باشند اهمیت زیادی دارد. در ادامه این صفحه توضیحات بیشتری در مورد شرایط روز، سناریوهای محتمل و روش‌های مقابله از سوی گروه‌های مختلف جامعه ارائه می‌شود. صفحه پاسخ به سوال‌ها به جزئیات سوالات معمول شما را پاسخ می‌دهد. منابع بیشتر در صفحه دیگر لیست شده است. این وب‌سایت و صفحه در روزهای آینده به روز خواهد شد.
شرایط به زبان آمار رسمی
نمودارهای زیر آمار رسمی مبتلایان و متوفیان بیماری در ایران و دنیا را نشان می‌دهد. دقت کنید که برای خوانا بودن نمودار، مقیاس لگاریتمی به کار گرفته شده لذا رشد خطی در نمودار به معنای رشد نمایی در آمار اصلی است. صفحه «آمار روزانه ایران» جزییات آمار رسمی را به نقل از منبع سایت هوش تجاری ایران منعکس می‌کند و جزییات آمار رسمی جهانی از وب‌سایت دانشگاه جانز هاپکینز قابل دسترسی است. با توجه به تاخیر در رصد موارد و ناممکن بودن شناسایی همه موارد بیماری، میتوان حدس زد که آمار واقعی از این اعداد بالاتر است. سرفصل بعدی نگاهی دقیق‌تر به آمار محتمل دارد.
منبع آمار: داده های تیم تحقیقاتی دانشگاه جانز هاپکینز
نگاهی دقیق‌تر به شرایط
شواهد متعددی به وجود تعداد خیلی بیشتری از بیماران چه در ایران و چه در نقاط مختلف دنیا اشاره دارد. برخی از این شواهد و نکات درتحلیل‌ها توضیح داده شده‌اند. به طور خلاصه، به نظر می‌رسد که بیشتر مبتلایان هرگز شناسایی نمی‌شوند و تعداد مبتلایان به بیماری در ایران چندین مرتبه بزرگ‌تر از آمار رسمی است. احتمالا این تعداد در اوایل اسفندماه ۱۳۹۸ معادل چند هزار و احتمالا به سرعت در حال رشد است. به دلایلی مشابه، تعداد مبتلایان در بقیه دنیا هم احتمالا بیشتر است و چه بسا مجموع مبتلایان از آغاز تا امروز به چند صد هزار برسد. در مجموع آمار رسمی برای درک تغییر نسبی شرایط، خصوصا در چین و کشورهای با سیستم رصد دقیق، قابل اعتماد است، اما تصویر درستی از شرایط جهانی اپیدمی خصوصا در دوران ابتدایی گسترش جهانی بیماری ارایه نمی‌کند.
سناریوهای محتمل
ناشناخته‌ها در مورد بیماری زیاد است و با توجه به ایرادهای اساسی در آمارهای رسمی موجود، رسیدن به نتیجه قطعی در مورد افق گسترش بیماری ممکن نیست. سه سناریوی کلی برای آینده متصور است: ۱) کنترل موفق بیماری در چند کشور آلوده. ۲) کنترل موفق پس از پخش جهانی بیماری, و ۳) پخش گسترده جهانی و شکست کنترل. با توجه به شواهد موجود احتمال سناریوی یک در حال کاهش بوده و شرایط به سناریوی سوم نزدیکتر می شود. در آن صورت ممکن است دنیا برای ماهها, و شاید هم سالها, با این بیماری دست به گریبان باشد.
چه میتوان کرد؟
هرکس بسته به موقعیت خود می‌تواند قدم‌هایی برای مقابله با بیماری بردارد. در همه سطوح مهم‌ترین قدم به کاهش پخش ویروس از طریق کاهش برهم‌کنش‌ها و کم کردن ریسک انتقال ویروس در صورت برهم‌کنش باز می‌گردد. این راهکارها در مقاله‌ای خلاصه شده‌اند.
تحلیل‌ها
بخش تحلیل‌ها به هدف ارایه تصویری دقیق‌تر از شرایط بیماری، افق پیش رو، و سوالات مهم برای سیاست‌گذاران طراحی شده است. در این بخش میتوانید با مفاهیم پایه‌ای در تحلیل دینامیک بیماری‌های واگیردار، سناریوهای مختلف و احتمالات آنها، تحلیل داده محور شرایط و افق‌ها، و بررسی راهکارهای موجود آشنا شوید.
پاسخ به سوالات پزشکی
در صفحه پاسخ به سوال‌ها میتوانید نگاهی دقیق‌تر به جزییات پشت تحلیل‌های بالا داشته باشید و برای سوال‌های متداول پاسخی بیابید. اگر هم سوال شما پاسخ داده نشده، میتوانید سوال خود را ارسال کنید.
منابع مفید
در صفحه منابع میتوانید مقالات، ویدیوها، و سایر منابع موجه و مفید را بیابید.