خلاصه فارسی و نکات مهم مقالات تحلیلی در مورد بیماری کرونا
منتشر شده در مجله آتلانتیک مورخ ۲۴ فوریه ۲۰۲۰

۱- پارادوکس کرونا٬ به این معنی که کمتر کشنده بودن ویروس باعث افزایش مرگ ومیر ناشی از آن شده: در دهه‌های اخیر ویروس‌های به مراتب کشنده‌تری از کرونا بروز کرده‌اند. مثلا ویروس H5N1 که در سال ۹۷ از پرندگان به انسان منتقل شد حدود ۶۰ درصد مرگ و میر به همراه داشت٬ اما در نهایت بعد از تعداد معدودی ابتلا کنترل شد. سارس و مِرس هم نمونه‌های دیگر ویروس‌های کشنده‌تر از کرونا هستند که با برنامه‌ریزی کنترل شدند. اما کرونا همین حالا هم از مجموع همه این بیماری‌ها بیشتر تلفات گرفته. چرا؟ یک دلیل مهم همین ملایم بودن نسبی ویروس در بین درصد عمده مبتلایان است٬ به شکلی که شناسایی آن را به شدت دشوار می‌کند و باعث کسترش بیشتر آن می شود. در حال حاضر یک مورد انتقال ویرس از یک فرد مبتلا اما بدون عارضه بیماری به فرد دیگر گزارش شده. هنوز معلوم نیست که آیا این یک مورد استثنا بوده یا واقعا انتقال از افراد بدون عارضه به شکل گسترده اتفاق می‌افتد٬ که اگر اینطور باشد پیچیدگی مدیریت مساله بیشتر می‌شود.

۲- دنیا در مجموع کارنامه قابل قبولی در شناسایی و اقدامات اولیه واکنش به این ویروس داشته. این ویروس در چین به سرعت شناسایی شد٬‌ نقشه توالی ژنوم آن ظرف چند هفته توسط دانشمندان چینی تهیه شد و در اختیار جامعه علمی جهانی قرار گرفت و تلاشهای تولید واکسن آن با سرعت زیادی آغاز شد. دولت چین و سازمان بهداشت جهانی هم سرعت زیادی در مدیریت بحران از خود نشان دادند. با این وجود٬‌ ویروس همچنان در حال گسترش است.

۳- پرفسور لیپزیچ یکی از اپیدمی‌شناسان برجسته هاروارد ( به همراه گروه عمده دیگری از متخصصین این رشته‌)‌ اعتقاد دارد که مهار کردن منطقه‌ای این ویروس و جلوگیری از انتقال آن به مناطق دیگر در مورد کرونا امکان پذیر نخواهد بود و دیر یا زود ویروس به سراسر جهان منتقل خواهد شد. لیپزیچ معتقد است که بین ۴۰ تا ۷۰ درصد جمعیت دنیا در طی سال آینده به کرونا مبتلا خواهند شد ٬ که البته بیشتر این موارد شدید نخواهند بود و در تعدادی حتی نشانه‌ای هم بروز نخواهد کرد.

۴- پیشرفت‌های اولیه مهمی در مورد توسعه واکسن اتفاق افتاده. اما همچنان در این زمینه در ابتدای راه هستیم و تخمین زده می شود که بین ۱۲-۱۸ ماه از تولید تجاری واکسن فاصله داریم. از طرفی توسعه واکسن به دلایل تجاری و حقوقی برای شرکت‌های بزرگ دارویی که منابع کافی را در اختیار دارند مقرون به صرفه نیست و حمایت گسترده دولت‌ها و سازمانهای غیر دولتی مانند اتحادیه آمادگی در مقابل اپیدمی – CEPI – را نیاز دارد.

۵- عموم شواهد بر این است که مساله کرونا به تعدادی کشور محدود نخواهد ماند و به سرعت به یک مساله جهانی و برای بیشتر کشورها تبدیل می‌شود٬ و طبعا مدیریت آن همکاری در سطح بین‌المللی را هم نیاز دارد.

مقاله بعدی

جهش‌های ویروس کرونا مانع بزرگی برای واکسناسیون ایجاد نمی‌کند.

ترور بدفورد ٬ ویروس شناس و استاد دانشگاه واشنگتن که تحقیقات ماه‌های اخیرش در مورد ویروس کرونا توجه زیادی جلب کرده است٫روز ۲۴ مارس سلسله توییتی در مورد جهش‌های ویروس کوید ۱۹ و تاثیر آن بر موثر بودن واکسناسیون منتشر کرده. نکات این سلسله توییت به طور خلاصه عبارتند از:

اول اینکه جهش یافتن ویروس لزوما به معنی نیاز به واکسن جدید نیست٬ چرا که تعداد بسیار نادری از جهش‌ها باعث به وجود آمدن یک سویه جدید ویروسی می‌شوند. مثلا اگر شما یک زنجیره انتقال ویروس آنفولانزا را بین افراد مختلف تعقیب کنید٬ درمیابید که ژن ویروس تقریبا هر ۱۰ روز یکبار دچار جهش می‌شود. تقریبا هیچ کدام از این جهش‌ها تاثیری در کارکرد ویروس ندارند و ساز و کار تکامل زیستی باعث از بین رفتن جهش‌های ناکارآمد برای ویروس می‌شود. از طرفی٬ جهش‌هایی که به کارایی تکثیر ویروس کمک کنند هم بسیار نادر هستند. 

دوم اینکه در ویروس آنفولانزا که نیاز به به‌روز‌رسانی واکسن در هر سال دارد٬ نیروی اصلی پیشران در تکامل ویروس٬ایمنی گونه انسانی است. در اثر این نیروی پیشران  گاه به گاه جهش‌هایی پدیدار می‌شوند که موجب می‌شوند ایمنی حال حاضر افراد برای مقابله با گونه جهش‌یافته ویروس کافی نباشد٬ و همین دسته جهش‌ها هستند که باعث می‌شود سویه‌ مورد استفاده در واکسن‌آنفولانزا هر سال به روز بشود.

سوم اینکه در مورد ویروس‌های جدیدی مثل کوید ۱۹ ٬ احتمالا به دلیل ضعیف بودن این نیروی پیشران٬ رسیدن به یک گونه جدید به شکلی که نیاز به ساخت مجدد واکسن باشد چند سالی زمان خواهد برد. مثلا در مورد ویروس آنفولانزای خوکی که در سال ۲۰۰۹ همه‌گیر شد٬ سه سال کامل طول کشید تا تغییری موثر به شکلی که نیاز به واکسن جدید را ایجاب کند در ویروس اتفاق افتاد.

نتیجه اینکه به نظر می‌رسد با اینکه در آینده و با وجود واکسن یا ایمنی جمعی ویروس کوید ۱۹ جهش‌های واکسن‌گریزی از خود نشان بدهد٬ اما بازه مورد نیاز برای این قبیل جهش‌ها در حد چند سال خواهند بود٬ و نه چند ماه.

یادداشت علمی : ویروس کوید-19 منشا آزمایشگاهی ندارد

از روزهای اول گزارش موارد ابتلای ویروس کوید-۱۹ در ووهان چین٬بحث‌های زیادی در مورد منشا این ویروس در جریان بوده است. در بین این بحث‌ها٬ ادعاهایی هم در مورد تولید آزمایشگاهی ویروس و شیوع آن به شکل عمدی یا غیرعمدی به در شبکه‌های اجتماعی در جریان بوده. روز ۱۷ مارس یادداشتی در ژورنال نیچر پزشکی توسط تیمی از محققینی از چندین دانشگاه در آمریکا و استرالیا منتشر شده که با مطالعه ساختار ژنتیکی ویروس کوید-۱۹ و بحث در مورد سناریوهای مختلفی که می‌توانند به بروز برخی از خصوصیات کلیدی این ویروس منجر شوند به این نتیجه روشن رسیده که ویروس کوید-۱۹ منشا آزمایشگاهی ندارد. این مطالعه همچنین نتیجه می‌گیرد که هرچند ویروس کوید-۱۹ در آزمایشگاه ساخته نشده٬ اما با داده‌های در دسترس٬ سایر فرضیه‌های موجود در مورد منشا طبیعی ویروس را نمی‌توان اثبات یا رد کرد.

این جمله کلیدی از مقاله عینا نقل قول می‌شود:

Our analyses clearly show that SARS-CoV-2 is not a laboratory construct or a purposefully manipulated virus.

لینک یادداشت اصلی