نوید غفارزادگان
نقطه پیک بیماری زمانی است که تعداد ورودیهای بیمار (بیمار جدید) با تعداد خروجیها (حاصل جمع بهبود روزانه و فوت) برابر باشد. این یک قانون ساده فیزیک است. برای تجسم این موضوع به سطح آب موجود در یک وان فکر کنید: سطح آب تا زمانی بالا میرود که ورودی آب، از خروجی آب، بیشتر باشد. اگر این دو مقدار برابر باشند، سطح آب ثابت میماند، و به محض این که خروجی بیشتر از ورودی شد، میزان آب کاهش مییابد. در مورد جمعیت بیماران نیز به همین گونه است: اگر ورودی بیماران جدید با خروجی بیماران (بهبود و فوت روزانه) برابر باشد جمعیت بیماران ثابت میشود و به محض این که خروجی بیش از ورودی شد، تعداد بیماران کاهش مییابد. البته دسترسی به این متغیرها به دلیل مشکلات مربوط به تشخیص بیمارانِ بدونِ نشانه و محدودیتهای تست ممکن نیست. در چنین شرایطی نگاه به دادههای مربوط به تست، به عنوان علامتی از تعداد واقعی بیماران، میتواند کمک کند. باید مدنظر قرار داد که دادههای تست، در بهترین حالت، تاخیری پنج شش روزه از واقعیت دارند (زمانی که طول میکشد یک نفر از بیماری خود آگاه شود، به دکتر مراجعه کند، و تست شود و نتیجه تست مشخص شود).
نمودار زیر ورودی و خروجی بیماران را بر مبنای دادههای رسمی نشان میدهد، و بیانگر این است که اواخر تعطیلات نوروز، ورودی و خروجی برابر شدهاند. که خبر امیدوار کنندهای است. البته این امر برای دومین بار است که روی میدهد (دفعه پیش در 21 مارچ دیده شد (به نمودار در روز 21 مارچ نگاه کنید)، که با لحاظ کردن تاخیر 5 روزه به معنی رسیدن به پیک در حوالی 25 اسفند است. روندی که متاسفانه تداوم نیافت). به هر حال دوباره به این نقطه رسیدیم. این میتواند به معنای رسیدن به حداکثر تعداد بیمار و امکان حرکت در جهت سراشیبی کاهش بیماران باشد. آیا این روند ادامه خواهد یافت؟ با توجه به تغییراتِ فصلی ایران و پایان تعطیلات نوروزی ممکن است با افزایش رفت و آمدها و بازگشایی مشاغل غیرضروری دوباره به شرایط قبلی برگردیم (و متاسفانه به نظر میرسد که حرکت در این جهت است)… اما در صورت ادامه کنترل بیماری و کاهش مروادات اجتماعی ممکن است در هفتههای آتی خبرهای خوبی از ایران برسد. فراموش نکنیم که این اتفاق در اواخر اسفند نیز افتاد، اما با افزایش تعاملات اجتماعی به جایگاه قبلی بازگشتیم. پس، نکته مهم این است که آنچه برای کنترل بیماری انجام شده است، باید برای مدتی ادامه یابد، و از تلاشها برای کاهش ارتباطات نباید کاسته شود و همه باید صبر داشته باشند.